1
استاد ژئومورفولوژی دانشگاه تهران، دانشکده جغرافیا
2
دانشیار ژئومورفولوژی دانشگاه تهران، دانشکده جغرافیا
3
استادیار گروه جغرافیا ، دانشگاه تربیت معلم سبزوار
چکیده
دراین تحقیق با هدف بررسی نقش عوامل و اشکال ژئومورفولوژی در ویژگیهای سیلاب، مدل GIUH در حوضه آبخیز کنگیر(ایوان غرب) ارزیابی شده است. مدل GIUH بر اساس عوامل ژئومورفولوژی کمی حوضه‌ها، هیدروگراف سیل را برآورد می‌کند. به منظور بررسی این مدل، ابتدا داده‌های ژئومورفولوژی کمی حوضه مانند RB (نسبت انشعابات)،RA (نسبت مساحت)،RL (نسبت طول)،L? (طول آبراهه بالاترین درجه) و سپس داده‌های بارش رواناب و معادلات دبی – سرعت، به دست آمد و مقادیر QP (دبی اوج) و TP (زمان تا اوج) برای پنج واقعه بارش - رواناب استخراج شد. مقایسه داده‌های مشاهده‌ای و محاسبه‌ای نشان می‌دهد که مقادیرQP محاسبه‌ای تقریباً به مقادیر QP مشاهده‌ای نزدیک می‌باشند درحالی‌که مقادیرTP محاسبه‌ای بیشتر از TP مشاهده‌ای می‌باشند.بررسی‌ها نشان می‌دهد که کارایی مدل GIUH در برآورد دبی پیک سیلاب، نسبتاً مناسب است، درحالی‌که کارایی آن در برآورد شکل کامل هیدروگراف پایین است. تحقیق حاضر نشان می‌دهد که اشکال خاص ژئومورفولوژی مانند چاله‌ها، درز و شکاف‌های آهکی و تکتونیکی، باعث کاهش سرعت و ضریب رواناب شده و بنابراین مقادیر QP و TP سیلاب را تحت تاثیر قرار می‌دهند. همچنین روابط پیچیده اشکال کارستیکی با آب‌های سطحی و زیر زمینی و ویژگیهای بارش، باعث شده است که مدل مذکور فاقد روند ثابت و مشخصی در پیش‌بینی سیلاب باشد. نتایج این تحقیق همچنین نشان می‌دهد که پارامترهای QP و Tp علاوه بر عوامل ژئومورفولوژی، تا حدودی از تغییرات شدت بارش در هر رگبار نیز متاثر می شوند.
کلیدواژهها: هیدروگراف واحد لحظه‌ای ژئومورفولوژیکی (GIUH)، کنگیر، زمان تا اوج (TP)، دبی اوج (QP)، مسیر.
', './data/jrg/coversheet/cover_fa.jpg'))