فرایند قبض و بسط سرزمینی یکی از موضوعات مهم در جغرافیای سیاسی است که در بررسی تاریخ ایران کمتر به آن پرداخته شده است . نگرش تاریخی صرف در بررسی حکومت های ایران و تحولات سیاسی – اجتماعی آنها مانع توجه به این امر شده است . در این مقاله ضمن بررسی تاریخ پنج سلسله صفویه – افشاریه – زندیه – قاجاریه و پهلوی – الگوی حاکم بر فرایند پیوستگی و گسستگی سرزمین طی دوره های تاریخی مزبور مورد بررسی قرار گرفته است . نتیجه حاصل از این مطالعه نشان می دهد که در هر دوره تاریخی – فرایند مزبور در برگیرنده پنج مرحله پیوسته به شرح ذیل بوده است :
1_ شروع گسستگی سرزمینی 2 _ تشدید گسستگی 3 _ آغاز پیوستگی 4 _ تقویت بسط و پیوستگی 5 _ تثبیت و یکپارچگی سرزمینی .
نیا, دکتر محمدرضا, & زرقانی, سید هادی. (1382). الگوی حاکم برفرایند پیوستگی و گسستگی سرزمین در ایران ( از صفویه تا انقلاب اسلامی ). پژوهش های جغرافیایی (منتشر نمیشود), 35(2), -.
MLA
دکتر محمدرضا نیا; سید هادی زرقانی. "الگوی حاکم برفرایند پیوستگی و گسستگی سرزمین در ایران ( از صفویه تا انقلاب اسلامی )", پژوهش های جغرافیایی (منتشر نمیشود), 35, 2, 1382, -.
HARVARD
نیا, دکتر محمدرضا, زرقانی, سید هادی. (1382). 'الگوی حاکم برفرایند پیوستگی و گسستگی سرزمین در ایران ( از صفویه تا انقلاب اسلامی )', پژوهش های جغرافیایی (منتشر نمیشود), 35(2), pp. -.
VANCOUVER
نیا, دکتر محمدرضا, زرقانی, سید هادی. الگوی حاکم برفرایند پیوستگی و گسستگی سرزمین در ایران ( از صفویه تا انقلاب اسلامی ). پژوهش های جغرافیایی (منتشر نمیشود), 1382; 35(2): -.