تحلیلی بر سیاست‎ها و برنامه‌های بهسازی و نوسازی شهری در برنامه‌های توسعة کشور

نویسندگان

1 دانشیار دانشکدة جغرافیا، دانشگاه تهران

2 استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه یزد

چکیده

فرسودگی و تخریب بافت‎های تاریخی شهری در ایران طّی چند دهة اخیر چنان ابعاد گسترده‌ای به خود گرفته که امنیّت و هویّت مدنی فضاهای شهری را به شدّت تهدید می‌کند. در این مقاله با استناد به سیاست‎ها و برنامه‌های عمران شهری و آثار و شواهد موجود، سابقة روند بهسازی، نوسازی و بازسازی شهری را بررسی می‌کنیم. دراین رهگذر هدف اصلی مقاله بررسی و ارزیابی سیاست‎ها، اهداف و برنامه‌های اجرائی عمران شهری به ویژه در مورد بافت قدیم شهری است.
از آنجا که سیاستگذاری و برنامه‌ریزی جامع و پایدار برای بهسازی، نوسازی و بازسازی بافت‎های قدیم شهری ضمن حفاظت از میراث فرهنگی ـ تاریخی و توجّه به سازگاری و انطباق آنها با ساختارهای محیط زیست و ساختارهای فرهنگی موجب توسعة پایدار شهری می شود و از طرفی طرح‎های حفاظت و مقام‌سازی موجب افزایش ضریب ایمنی بناها در مقابل حوادث طبیعی به ویژه زلزله گردیده و تضمین‎کنندة مدیریّت بحران شهری و ارتقاء سلامت و بهداشت شهری می‌شود؛ لذا پرداختن به این موضوع ضروری است.
روش تحقیق در این پژوهش توصیفی، تحلیلی، تاریخی ـ اسنادی است. برای ارزیابی سیاست‎ها و برنامه‌های عمران شهری با توجّه به اسناد و مدارک موجود، محتوا، اهداف، راهبردها و اقدامات اجرائی و عملکرد برنامه‌های توسعه در دوره‌های برنامه‌ریزی کشور بررسی و تحلیل شده است. سپس با در نظر گرفتن جنبه‌های مرتبط با بافت‎های قدیم شهری، رویکرد حاکم، جامعّیت، تطابق و عدم تطابق برنامه‌ها با توجّه به تأثیرات آنها بر بافت قدیم شهری بررسی و مورد ارزیابی قرار گرفته است.

کلیدواژه‌ها